Teknolojik determinizm teknolojik gelişimle toplumsal gelişim arasında paralellik kurarak toplumsal gelişimi açıklama girişimi olarak tanımlanabilir. Tarihsel süreçleri, toplumsal gelişimi, bilimsel, ekonomik, siyasal ve kültürel ilerlemeyi teknolojik alt yapının imkanlarının bir sonucu olarak görür. Teknoloji gelişmişlik düzeyi toplumsal süreçleri bütün biçimleriyle etkiler.

İnsanların sosyalleşme şekillerinden toplumsal kurumsallaşma biçimlerine kadar teknolojinin etkilerinin görülebileceğini öne sürer. Bu anlayışa göre her dönüşüm bir ilerlemedir ve teknolojik her yenilik bir gelişimdir. Tarih linear bir biçimde ileri doğru gitmekte, teknoloji de bu ilerlemeye mihmandarlık etmektedir. Jacques Ellul teknolojik determinizmi tarihsel süreçleri açıklarken “teknolojiyi en önemli faktör olarak ele almak” ifadesini kullanır. Teknolojik determinizme göre teknolojinin imkanları tarihsel ve toplumsal süreçleri belirler ancak insanların bu konuda etkilerini görmezden gelir. İnsanlar makinaların etkisi altındadır ve eylemlerinin teknolojik süreçlerin etkisinde olmaması söz konusu değildir. Teknolojik gelişmişliğin etkileri kaçınılmazdır. Teknolojik yenilik gerçekleştikten sonra kendi kuralları çerçevesinde süreçlere etki eder ve onları yapılandırır. Teknolojik determinizm tarihsel ve toplumsal süreçleri teknolojinin güdümü altında ve geri döndürülemez olarak kabul eder.İletişim teknolojileri insanların ilgilerinin doğasını, düşünme biçimlerini ve ait oldukları cemaatin yapısını değiştirmektedir.

Mutlak bir neden-sonuç ilişkisi varsayan bir açıklama modeli olarak karsımıza çıkan teknolojik determinizm yaklaşımının indirgemeci bir doğası da söz konusudur. Buna Leslie White’ın analizi iyi bir örnektir. White’a göre kültürel sistemin üç ögesi bulunmaktadır: teknolojik, sosyolojik ve felsefi. Teknolojik unsur temelde yer alır, felsefi unsur tepede ve sosyolojik unsur da bu ikisinin arasında. Teknolojik unsur öncelikli ve temel unsurdur. Toplumsal sistem teknolojilerin işlevi gördükleri alandır. Felsefecilerin isi, teknolojik güçlerin toplumsal yapı üzerindeki etkilerini araştırmaktır. “Bu nedenle teknolojik unsur bir bütün olarak kültürel sistemi şekillendirir.

McLuhan da teknolojiyi tarihsel süreçlerin ve oluşumların, insanın yapıp ettiklerinin merkezine yerleştirir. Dahası teknoloji insanın bir uzantısıdır, her bir araç insan uzuvlarının devamıdır; insanlar da “makinelerin cinsel organları”dırlar. “Teknoloji kendisinin içerisinde küçük düşürücü ve yozlaştırıcı olarak algılandığı bir ortam yaratır ve duygusal hayatı yeniden biçimlendirir. McLuhan teknolojinin kendisinden önceki teknolojileri de biçimlendirme gücünden bahseder. Buna göre televizyon radyoyu biçimlendirmiştir ve radyo eğlence aracı olmaktan çıkmış bilgilendirme aracına dönüşmüştür. McLuhan’a göre içerisinde yaşadığımız zaman yeni bir çağın başlangıcıdır ve yeni bir deneyim şekli ortaya çıkmıştır. Bu yeni deneyim insanlara daha merkezsiz, daha hızlı, daha bütün ve birbirine yakın bir dünyanın sonucudur.